1 Mayıs İlk Dileğimiz
TÜSTAV Yayınları
ISBN: 975-8683-53-5
Türkiye’de 1 Mayıs’ın yığınsal kutlanmasının 85. yılında.
2006, 1 Mayıs’ın Türkiye’de ilk yığınsal kutlanmasının 85. ve DİSK öncülüğünde 1976’da yeniden yığınsal kutlanmaya başlamasının 30. yıldönümü. Bu yıldönümünde TÜSTAV, “1 Mayıs, İlk Dileğimiz” genel kavramlaştırmasıyla üçlü bir proje ortaya koydu: Arşivinden ve Tarih ve Toplum Bilimleri Enstitüsü arşivinden edindiği görüntülerden Turgut Yasalar’ın yönetiminde yepyeni bir 1 Mayıs belgeseli hazırlamak; Ekim 2005’te TÜSTAV’a teslim edilen DİSK arşivinde yer alan bir dizi afişi temel alan “TÜSTAV DİSK Arşivi 1 Mayıs Afişleri Sergisi’ düzenlemek ve nihayet bu sergi afişlerinden oluşan elinizdeki albümü yayımlamak.
Aktardığımız 1920’li yıllara ait belgelerde, 1 Mayıs ile kurtuluş mücadelesi arasındaki bağ kendini açık biçimde gösteriyor. Belge çevrimyazılarını, Banu İşlet, Cemile Moralıoğlu Kesim, Emel Seyhan Atasoy, Meral Bayülgen ve Şeyda Oğuz yaptı, Yücel Demirel gözden geçirdi.
DİSK arşivi teslim alınırken, Ayça Bilici, Sibel Sular, Sevinç Öztaş, Ersin Tosun, Adnan Sel yoğun çalışmaları boyunca afişleri ayrı koliler halinde sınıflandırdılar. Bu ön çalışma, “TÜSTAV DİSK Arşivi 1 Mayıs Afişleri Sergisi”nin 2006’da hazırlanmasına olanak verdi. Kitapta yer alan gerek 1970’li yıllar, gerekse 1990’lı – 2000’li yıllara ait sendika afişleri, görüleceği üzere, dönemi yansıtma özelliğine sahip olmakla birlikte, eksiksiz olmaktan uzak. Aynı dönemlerdeki siyasal parti ve hareketlerin afişleri ise henüz sergilenebilir ölçüde toplanmış değil. Umarız önümüzdeki yıllarda TÜSTAV arşivindeki gerek sendikal, gerekse siyasal 1 Mayıs afişleri koleksiyonu zenginleşir ve bu birikim yeni albümlerle herkese yansır.
Bu albümde yer alan afişlerin yayımlandığı tarihler, çoğu zaman afisin temelini oluşturan desenlerin çizerleri ve afişlerin tasarımcıları, bilinebildiği kadarıyla her afişin altına yazıldı. Tersi durumda açıkça ”bilinmiyor” ibaresi kullanıldı. Albümdeki çizeri ya da tasarımcısı bilinmeyen eserlerle ilgili eksik bilgileri tamamlamak ve bize iletmek okurlarımıza kaldı. Aynı durum afişlerin, yayımcı ya da basımdan için de geçerlidir.
Belgesel filme, afiş sergisine ve albüme esas olan “1 Mayıs, İlk Dileğimiz” genel kavramlaştırmasının grafik tasarımını Rauf Kösemen gerçekleştirdi. “1 Mayıs Afişleri Albümü” Damla Özlüer’in editörlüğünde, Serkan Özcan, Gülderen Rençber Erbaş ve Nermin Ketenci’nin katkılarıyla biçimlendi. Afişlerin titiz bir biçimde dijital ortama aktarılmasını Osman Yılmaz yaptı. Her birine ayrı ayrı teşekkür ediyoruz.
Bu kitaptan bir bölüm okumak için TIKLAYINIZ