Cumhuriyet Kurulurken
Sempozyumları
Derleyen: Ali Akgün
Sosyal Tarih Yayınları
TÜSTAV, 2022 yılından başlayarak Cumhuriyetin kuruluşunun 100. yılı bağlamında bir dizi etkinlik gerçekleştirdi. 2022 yılı sonunda İzmir’de düzenlenen bir sempozyumla Cumhuriyet tarihini tartışmaya açtı. “Cumhuriyet Kurulurken Emek ve Sol” başlıklı etkinlik, Cumhuriyet’in kuruluş sürecini eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirmeyi amaçlamaktaydı. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Etnik-Dinî Ayrışma, Mübadele ve İşçi Sınıfı, İşgalden Cumhuriyet’e Sol, Emek ve Toplumsal Cinsiyet, Cumhuriyet Kurulurken İzmir’de İktisadî Dönüşüm, Sol Hareketler ve İşçiler başlıklı üç oturum düzenlendi. Sempozyum, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinden başlayarak 1950’li yıllara kadar uzanan geniş bir süreci emeğin, işçi hareketleri ve sol hareketlerin penceresinden ele alan tebliğler ile oldukça zengin bir içerikle gerçekleştirildi.
Cumhuriyet’in yüzüncü yılı bağlamında düzenlenen sempozyum dizisinin ikincisi “Cumhuriyet Kurulurken Emek, Sermaye ve Sol” başlığı ile 9-10 Aralık 2023’te Ankara Yılmaz Güney Sahnesi’nde gerçekleşti. Emek ve sol hareketler ile birlikte bu kez sermaye başlığında da tartışmalar Sol Mücadelede Kadınlar, Cumhuriyetin ve Solun Entelektüel Tarihi, İkinci Meşrutiyet Solu ve Emeğe Bakışlar, Kuruluş Yıllarında Emek ve Sermaye başlıklı dört oturumda gerçekleşti.
Cumhuriyet Kurulurken Sempozyumları kitabımız İzmir ve Ankara’da düzenlenen iki sempozyumda sunulan tebliğlerden oluşmaktadır:
2022 – İzmir
İlhan Tekeli (Emekli Öğretim Üyesi) – Cumhuriyet Osmanlı Döneminde İzmir ve Hinterlandında Yaşanan Kapitalistleşme ve Modernleşme Süreçlerine Ne Tür Değişiklikler Getirdi?
Hamit Erdem (Araştırmacı-Yazar) – Mustafa Suphi’nin “İlm-İ İçtimaî Nedir?” Kitabı Çevirisi ve Osmanlı’da Etnik Sorun Üzerine Düşünceleri
Erol Ülker (Işık Üniversitesi) – 1923 Seçimlerine Doğru Anti-Komünistler, Sol Hareketler ve Millî Mücadele
Gülhan Balsoy (İstanbul Bilgi Üniversitesi) – Erken Cumhuriyette “İş Hayatında Kadınlar” ve Kadın İşçiler
Hakan Koçak (Akademisyen-Yazar) – Tehlikeli Sınıfı Himaye Etmek / İzmir İşçi Esnaf Birliği Deneyimi
Alp Yücel Kaya (Ege Üniversitesi) – Cumhuriyet Kurulurken İzmir’de Emekçi Sınıfların Durumu
2023 – Ankara
Erol Ülker (Işık Üniversitesi) – Emperyalizm, Cumhuriyet Ve Ulus-Devlet Sarmalında Kuruluş ve Sol
Fatmagül Berktay (Emekli Öğretim Üyesi / İstanbul Üniversitesi) Hep Ezilenden Yana Bir Yazar: Suat Derviş
Aytül Tamer Torun (AHBV Üniversitesi) – Semiha/Sıdıka Uzunhasan: TKP Merkez Komitesi Üyesi Bir Kadının Hikayesi
Gökhan Atılgan (Ankara Üniversitesi) – Kuruluş Devrinde Cumhuriyet Tahayyülleri
Ömer Turan (İstanbul Bilgi Üniversitesi) KUTV, Kadrocu Kemalizm ve Suyu Arayan Adam: Şevket Süreyya’da Otobiyografik Taktikler ve Avrupamerkezcilik Eleştirisi
Tanıl Bora (Araştırmacı-Yazar) – “Kâmilen Amele”- Kıvılcımlı’da Sınıf Kavramı
Ayşe Köse Badur (Doktora Sonrası Araştırmacı) – “Çalışmak Hakkına Mâlik Olan İnsan Çalışmamak Hakkına Da Mâliktir.” İttihatçı Maliye Nazırı Cavid Bey’in Gözünden İşçiler ve Grevler
Ahmet Makal (Emekli Öğretim Üyesi – Ankara Üniversitesi) – Cumhuriyet ve Çalışma Yaşamı: Sınıfsız Toplum Tasarımından Sendika ve Greve (1920-1960)
Bu kitaptan bir bölüm okumak için TIKLAYINIZ